Pesë sfida urgjente me të cilat pritet të përballet Macron gjatë mandatit të tij të dytë si president i Francës

Fitorja e Emmanuel Macron në balotazhin e zgjedhjeve presidenciale në Francë do të jetë një lehtësim për të gjithë ata që kishin frikë nga kaosi politik brenda dhe jashtë vendit, nëse rivalja e tij e djathtë Marine Le Pen do të fitonte “çelësat e Elysee”.

Por fakti që presidenti centrist, pro-evropian mbetet në pushtet nuk paralajmëron një ecje të qetë përpara.

Franca mbetet një vend i ndarë dhe pavarësisht fitores së tij, Macron mbetet një figurë thellësisht jopopullore në mesin e një pjese të madhe të popullsisë.

Mandati i parë i presidentit u shënua nga protestat e “jelekëve të verdhë”.

Mandati i parë po ashtu u godit edhe nga Brexit, nga pandemia e shkaktuar nga Covid-19 dhe më në fund lufta në Ukrainë.

Por mandati i dytë i Macron mund të jetë po aq i frikshëm, paralajmëron Euronews, medium i cili hedh një vështrim në disa nga sfidat përpara.

1. Ai ka nevojë për një shumicë në parlament

Para së gjithash, presidenti ka nevojë për një qeveri të re të shumicës. Vendi voton sërish në qershor në zgjedhjet parlamentare.

Në vitin 2017, Macron arriti një fitore të madhe kundër një opozite të demoralizuar, veçanërisht midis të majtës dhe të djathtës tradicionale.

Në vitin 2022 ai përballet me një sfidë të ashpër, jo më pak nga lëvizja e majtë “La France Insoumise” (“Franca e Papërkulur”) e Jean-Luc Mélenchon, i cili përfundoi i treti në raundin e parë të votimit presidencial.

Megjithatë, Macron mund të përfitojë nga procesi zgjedhor, i cili edhe për zgjedhjet parlamentare është i shtrirë në dy raunde.

Në garën për Elysee, ai mblodhi shumë vota nga struktura tashmë e shkatërruar e qendrës së djathtë dhe e qendrës së majtë në përpjekjen e parë.

Një faktor tjetër në favor të tij mund të jetë se kërcënimi presidencial i Le Pen mund të mos përsëritet në votimin parlamentar, pasi e djathta ekstreme duket se do të ndahet mes kampit të saj dhe atij të autoritarit nostalgjik Eric Zemmour.

2. Macron mund të përballet me një reagim të ashpër, pavarësisht fitores së tij

Macron fitoi presidencën pjesërisht falë votave shtesë që “ia huazuan” për të mbajtur Le Pen jashtë, pavarësisht nga një reagim kundër të ashtuquajturit “fronti republikan” që u bashkua për të refuzuar babanë e saj 20 vjet më parë.

Shumë nga e majta, pavarësisht nëse votuan me ngurrim apo jo për Macron të dielën, ndoshta janë edhe më të indinjuar me njeriun në Elysee ndërsa ai vendoset për një mandat të dytë.
Raundi i parë i zgjedhjeve presidenciale konfirmoi tri blloqe të reja të ngulitura në peizazhin e ri politik të Francës: centristët pro-evropianë të Macron, kryengritja nacionaliste e Le Pen dhe e majta e fortë e Mélenchon.

Në përgjithësi, secili ka mbështetjen e rreth një të tretës së publikut.

Kështu, vlerësohet se “e majta” dhe “nacionalisti” kanë pak të përbashkëta, përveç armiqësisë ndaj presidentit, lëvizjes së tij dhe establishmentit.

Kështu opozita nuk do ta bëjë të lehtë qeverisjen.

“Franca do të mbetet një vend thellësisht i ndarë. Macron mund të mbështetet ose të ketë mbështetjen e më pak se një votuesi francez në çdo tre, 28%, 27% që mori në raundin e parë”, mendon Douglas Webber, profesor në shkollën e biznesit INSEAD, për Euronews.

3. ‘Përtëritje e plotë’ e politikës për çështjet klimatike të Francës

Në një përpjekje të fshehur për të tërhequr votuesit në të majtë midis dy raundeve, Emmanuel Macron premtoi një rishikim të politikës për çështjet klimatike përpara një turme mbështetësish në Marsejë, shkruan Euronews.

Kryeministri i ardhshëm do të kishte përgjegjësi të drejtpërdrejtë për planifikimin mjedisor, tha ai, i mbështetur nga dy ministra për të mbikëqyrur tranzicionin e gjelbër dhe zbatimin – një ide shumë e ngjashme me atë të propozuar nga Mélenchon.

Macron shfaqi elementët e tjerë kryesorë: ruajtjen e energjisë, energjinë bërthamore (gjashtë reaktorë të gjeneratës së re me studime të nisura për tetë të tjerë), investim i madh në energjinë e rinovueshme me 50 ferma me erë në det deri në vitin 2050, më shumë transport hekurudhor dhe lumor, trajtimin e ndotjes së ajrit, mbjelljen e pemëve.

Presidenti gjithashtu dëshiron të zhvillojë një sektor ekskluzivisht francez të makinave elektrike me qasje më të lehtë nëpërmjet një programi të veçantë.

Sidoqoftë, aktivistët mjedisorë vënë në dyshim sinqeritetin e Macron, pasi e kanë quajtur atë “presidentin e mosveprimit klimatik” ose “presidentin e hapave të vegjël” gjatë mandatit të tij të parë.

Si ai ashtu edhe Le Pen u kritikuan për dështimin në adresimin e disa çështjeve të gjelbra gjatë debatit të tyre televiziv.

4. Reforma ambicioze e BE-së

Integrimi më i thellë evropian ka qenë një temë kryesore për Emmanuel Macron që nga zgjedhja e tij në vitin 2017.

Këtë herë, ndonëse ai mbase “i ra pak më pak daulles evropiane” gjatë fushatës, presidenti e përshkruan programin e tij si një program të “sovranitetit kombëtar dhe evropian”.

Ambiciet e tij evropiane përfshijnë autonominë “energjetike dhe strategjike”, një reformë të zonës së lëvizjes së lirë Shengen me mbrojtje më të mirë të kufijve të jashtëm të BE-së dhe një politikë të përbashkët azili.

Macron gjithashtu dëshiron që vendet evropiane të zhvillojnë një kapacitet më të fortë mbrojtës dhe një përpjekje konkrete për të nxitur industrinë evropiane të teknologjisë.

Për të rifilluar ekonominë, Macron propozon masa me një dimension social dhe ekonomik: një taksë karburanti në mbarë BE-në, standardet e BE-së të zbatuara në marrëveshjet tregtare si dhe një direktivë për pagën minimale dhe barazinë gjinore.

Së fundi, për të rinjtë ai dhe Komisioni Evropian duan të zhvillojnë një program gjashtëmujor të shërbimit qytetar evropian që ofron shkëmbime akademike ose profesionale, ose punë bamirësie.

5. Akti balancues i luftës në Ukrainë

Emmanuel Macron ka mbështetur sanksionet e BE-së kundër Rusisë për luftën në Ukrainë, duke thënë se qeveria e tij do të konsiderojë një ndalim të importeve të naftës ruse, përcjell Telegrafi.

Presidenti i përshkroi mizoritë ruse në Bucha si “krime lufte” dhe bëri thirrje që autorët të sillen para drejtësisë ndërkombëtare.

Megjithatë, ai gjithmonë ka mbrojtur dialogun me Moskën, të mbështetur nga “vendosmëria”.

Pas fitores së Macron-it në zgjedhjet e vitit 2017, Vladimir Putin erdhi në Versajë mes shumë madhështi dhe ceremonie, pavarësisht tensioneve mbi Sirinë dhe Ukrainën.

Ai gjithashtu vizitoi rezidencën verore të presidentit francez në jug të Francës, përpara një samiti të G7.

Takime të tilla nuk arritën të lehtësonin tensionet në terma afatgjatë. As thirrjet e shumta telefonike të Macron me homologun e tij rus dimrin e kaluar, ndërsa forcat e Moskës u grumbulluan në kufijtë e Ukrainës, nuk e ndaluan Rusinë të fillonte agresionin.

Të premten, presidenti francez i tha radios franceze se “nuk e përjashton” që të flasë përsëri me Putinin, ndërsa pranoi se qëllimi mund të jetë relativisht modest, siç është krijimi i qasjes humanitare për Mariupolin.

Duke paralajmëruar se është kundër një këputjeje të përhershme në marrëdhënie, ai përmend nevojën për ndikim në rast të një armëpushimi.

“Evropa duhet të jetë në tryezë. Të gjithë duhet të jemi shumë vigjilentë. Ne nuk duhet ta gjejmë veten në një situatë ku, për shkak se kishim vendosur të mos flisnim më me presidentin Putin, negociatorët do të jenë presidentët turq ose kinezë, ose të tjerë”, tha ai për France Inter.

Macron thotë se Franca dhe Evropa duhet të kujdesen për të shmangur angazhimin e drejtpërdrejtë ushtarak në Ukrainë, për të cilin ai argumenton se do të shihej si përshkallëzimi i konfliktit apo edhe fillimi i një “lufte të re botërore”. Dërgimi i tankeve ose aeroplanëve do të ishte “bashkë-luftim”, vlerëson ai.