A do ta ndryshojnë Ligjin e ri për Paga LVV dhe LDK
Ligji për pagat për punonjësit në shërbimin publik, mund të pësojë ndryshime me ardhjen në pushtet të lëvizjes Vetëvendosje dhe Lidhjes Demokratike të Kosovës.
Kjo pasi, këto dy parti i kanë premtuar kryetarit të sindikatës së shërbyesve civil, Mursel Zymberi rishikimin e ligjit dhe amendamentimin e tij në disa sektorë.
Zymberi në një intervistë për FaktePlus, thekson se ligji për pagat ka mangësi dhe se ky i fundit as që ishte dashur të votohet në Kuvendin e Kosovës.
“Kemi bisedu para se me u aprovu ky ligj me përfaqësuesit e Lëvizjes Vetëvendosje që tani priten ta kenë qeverinë, konkretisht me kryeministrin në ardhje Albin Kurtin, me Albulena Haxhiun, kam biseduar me udhëheqës që udhëheqin Lidhjen Demokratike të Kosovës, deputetët që kanë përvojë dhe Lëvizja Vetëvendosje edhe atëherë edhe tash ka shpreh pakënaqësi edhe e ka parë se cili është skandali i Kuvendit të Kosovës që e kanë bërë me këtë ligj dhe kanë shpreh gatishmërinë ta rishikojnë në sektorë të caktuar duke bërë amandamentimin e këtij ligji dhe me e nivelizu pozitën e shërbyesit civil në raport me sektorë të tjerë”, ka thënë ai.
Murselaj, në këtë intervistë ka treguar edhe sa është numri i shërbyesve civil që do të preken nga ky ligj, kush është përgjegjës për mangësitë e këtij ligji, pse pothuajse shumica e shërbyesve nuk e dinë se kush çfarë koeficienti ka, e çështje të tjera.
Intervista e plotë:
FaktePlus: Prej muajit dhjetor do të fillojë zbatimi i Ligjit të ri për Paga, ndërsa në vazhdimësi ju e keni kundërshtuar miratimin e tij pasi që keni deklaruar se shërbyesit civil po ndihen të diskriminuar nga ky ligj. Çfarë do të bëni tash e tutje kur dihet që kanë mbetur edhe pak ditë nga fillimi i zbatimit?
Zymberi: Në vazhdimësi e kemi kundërshtuar duke qenë më shumë afër asaj çfarë është punu në këtë ligj, duke i dhënë propozimet tona me kohë, por që nuk janë përfill në kohën e duhur nga personat e duhur dhe ne e kemi nominuar apo emërtuar këtë ligj si “Ligji i të Fortit”, sepse gjithë opinioni kosovar e ka parë se çka ka ndodhur në Kuvendin e Kosovës në ditën kur është miratuar ky ligj. Realisht vetëm të fortit kanë mundur të përfitojnë dhe askush prej legjislaturës së kaluar nga deputetët e Kuvendit të Kosovës nuk mori guximin, përkundër se neve na premtonin se po do ta ngrisim këtë çështje, për këtë sektor do të flasim sepse është e tmerrshme se si i kanë pozicionuar të gjithë shërbyesit civil në një kuotë të koeficientit që te shërbimi civil nuk e kalon 2.35 gradën që është thjeshtë qesharake për punën që bëhet në sektorët e caktuar me rëndësi të veçantë dhe ne kemi reaguar, kemi kërkuar në atë kohë edhe nga presidenti Hashim Thaçi që mos ta dekretojë këtë ligj, por asgjë nuk ndodhi deri tani, është vazhduar me komisionet në kuadër të Ministrisë së Administratës Publike për nxjerrjen e udhëzimeve të caktuara administrative. Dhe ne do të shohim tash e tutje kur do të futet në fuqi ky ligj se si ka me reagu opinioni i gjerë, në veçanti shërbyesit civil edhe pse pjesërisht janë të informuar për aq sa kemi arrit ne t’i informojmë sepse nuk ka pas informim publik për pozicionet e caktuara se ku do të mbeten , por vetëm nga ajo që ne si sindikalistë sa kemi arrit sektorëve të caktuar me iu dhënë informata.
FaktePlus: E thatë që e keni quajtur “Ligji i të Fortëve”, pse, edhe e përmendet presidentin Hashim Thaçi, kur keni kërkuar që mos të dekretohet ky ligj, a keni marrë përgjigje prej tij?
Zymberi: Presidenti i vendit nuk ka dhënë asnjë lloj shpjegimi, kemi pas shpresë shumë që duke e pasur parasysh rolin e administratës në funksionimin e një shteti të ri çfarë jemi ne, është dashur me çdo kusht që me pas për bazë ankesën tonë, ankesa jonë ka qenë shumë e bazuar, e faktuar dhe presidenti nuk ka dhënë shpjegim. Deri në ditën e fundit kemi prit, ai thjesht nuk e dekretoi por e la të kalojë në heshtje, dhe kjo ishte një politikë që diti me e bë edhe presidenti me këtë ligj, por që nuk na doli në mbështetje si shërbyes civil që kemi dhënë në vazhdimësi dhe vazhdojmë me dhënë kontributin tonë dhe epitetin e zyrtarit më të mirë sepse pasqyra e shtetit jemi vet shërbyesit civil, sektorët e caktuar janë sektorë të veçantë që dihet puna e tyre përkundër investimeve që janë bërë marramendëse në raport me sektorë të caktuar prapë del që opinioni nuk është i kënaqur me shërbimet e tyre, ndërsa në shërbimin civil e përfshin gjithë administratën e shtetit, gjitha poret e jetës dhe shërbyesi civil deri tash ka qenë në nivelin me të mirë në raport me të gjithë sektorët e tjerë me punën e vet.
FaktePlus: E quajtët Ligji i të Fortëve, pse?
Zymberi: Po aty të fortit bënin gara, kush më i fortë, partitë politike, këtë duhet me thënë ashiqare edhe populli e din shumë mirë, por edhe sindikalistët këtë e kanë vërejtur. Partitë politike ngarendin pas sektorëve të caktuar kush po iu hyn në hatër më shumë që të mund të marrin vota më shumë, kjo ishte përkthyer në vota, ngritja e pagave iu shpërbly në ngritjen e votave. Ku ka ndodhur në botë që një kryetar i Kuvendit me dalë dhe me e paralajmëru ngritjen e pagave për sektorin e shëndetësisë, të tjerët janë munduar sektorin e arsimit sepse aty është një kuotë shumë e madhe e votave dhe partitë politike në vazhdimësi kanë bërë gara me i marr sektorët e caktuar. Tani që po dihet afërsisht pozicioni i shërbyesit civil ne nuk jemi kundër ngritjes së pagave edhe shëndetësisë edhe arsimit, por merreni me mend një profesionist i licencuar me përvojë pune 20 vjet e më tutje, edhe më shumë ndoshta do ta merr pagën më pak se një punëtore teknike ose se një edukatore e çerdhes, cili do të jetë efekti, efikasiteti, rezultati i punës së atij shërbyesi civil, me çfarë vullneti ai do të shkon në punë dhe sa do të jetë i koncentruar kur e di që puna e tij që bëhet nuk shpërblehet ose thjesht me këtë rast degradohet, injorohet nga ata që morën vendime të tilla dhe degradohet vet pozita e shërbyesit civil. Sigurisht, jam shumë i bindur që në bazë të krejt kësaj që unë bisedoj me shërbyesit civil niveli dhe kontributi i tyre nuk do të jetë ai që ka qenë deri tash, pra secili më thotë pse ne punojmë kur nuk paguhesh, pse me punu aq shumë përderisa tjetrin e avancon edhe të kalon ai më shkollë të mesme, ndërsa ti me fakultet e me përvoja të ndryshme të punës me eksperienca të hatashme, me kurse e trajnime të vazhdueshme dhe i nënshtrohemi pagës më të ultë se një tekniku medicinal ose se një punëtore të çerdhes.
FaktePlus: Kur jemi te kjo, sipas jush në bazë të kësaj si duhet të sistemohen shërbyesit civil kur kemi parasysh Ligjin e ri për Paga?
Zymberi: Ne i kemi dhënë propozimet tona se si duhet të jetë, por këtu filloi nga mbrapsht sepse kryeministri i vendit në atë kohë ngriti pagat për vete dhe kabinetin e tij shkojnë në atë masë të lartë saqë u dasht të ngrisin sektorë të caktuar që të mos thonë se jemi veç vet. Mendoj se më këtë ka dashur të ketë afër sistemin e drejtësisë. Të gjithë e kanë quajtur edhe kapje, mendohet se është çkap duke iu rrit rrogat, por unë mendoj se është një kapje e dyfishtë e drejtësisë dhe e punës tjetër që bëhet nga ekspertë të caktuar, sepse secili tash do të jetë zor me i qëndru gati shefit edhe eprorit se mos do të suspendohet dhe nuk do të mund ta merr atë pagë. Kemi ekspertë të fushave të caktuara që bëjnë punën njëjtë me këta që morën pagat me 1500 e 2000 dhe tash gjithë punën tjetër shërbyesi civil ia bën gati edhe ai fillon e merr rrogën nga 1 dhjetori me 2000 euro , ndërsa shërbyesi civil mbetet me dikund 420 euro dhe cili do të jetë efikasiteti i shërbyesit civil me këtë, jo pra nuk do të ketë efikasitet dhe kjo kështu nuk mund të vazhdojë nëse nuk do të ketë një rishikim të këtij ligji.
FaktePlus: Sa është numri i shërbyesve civil të cilët pretendohet se janë dëmtuar nga ky ligj?
Zymberi: Numri i përgjithshëm i shërbyesve civil sillet diku rreth 23 mijë në përgjithësi, ndërsa ata që janë të prekur me këtë ligj në veçanti do të jenë diku rreth 16-17 mijë prej tyre. Sigurisht që janë shumë të prekur për faktin se më këtë ligjin e pagave ka ngritje të theksuar jo të lartë tek udhëheqësit e sektorëve dhe te drejtorët e departamenteve. Askujt si ka shku mendja për punëtorin e ngrat i cili e bën punën. Lehtë është me prezentu udhëheqësi dhe drejtori kur punëtorët e kryejnë punën dhe për ata që e bëjnë punën edhe me punën e tyre shihet edhe efikasiteti në përgjithësi i administratës ata nuk i kanë trajtuar. Thuhet se do të jetë një ngritje e lehtë që kap vlerën 47.5 euro e që në fakt të gjithë sektorët e tjerë ka ngritje enorme në raport me shërbimin civil, sepse edhe kur është ngrit u tha që do të ketë ngritje edhe nivelim të pagave sikur të sektori 0.30 për qind te sektori i shëndetësisë dhe arsimit, shërbyesi civil ka mbet me ngritje në 0.10 për qind dhe këtë duhet ta dijnë shërbyesit civil dhe nëse iu konvenon shërbyesve civil le të rrinë në këtë, nëse nuk iu konvenon adresën e kanë se ku të drejtohen dhe sigurisht se ne di t’i përfaqësojmë në mënyrën më të dinjitetshme.
FaktePlus: E përmendëm se Ligji i ri për Paga, edhe pak ditë do të fillojë të zbatohet. Kemi informata se shumica dërmuese e punonjësve, pra shërbyesit civil nuk janë informuar kush se çfarë koeficienti ka. Pse po ndodhë kjo?
Zymberi: Ku me guxu me i informu kur pagat e tyre kanë me dalë shumë qesharake në raport me sektorët e tjerë, sepse ne e dimë se sa e kemi pagën, edhe nëse rritet të shërbimi civil rritet 46 apo 47 euro, por kur të bëhet një dallim dhe kur të kihet parasysh se sa do ta kenë pagën të tjerët atëherë a jemi ne shtetas edhe administratë e këtij vendi apo cilit shtet tjetër. Nuk e di si guxon me ndodhë ky dallim kaq i theksuar, kuptojeni një sen, një punëtor në administratën e gjyqësisë, të prokurorisë, të shëndetësisë dallon me pagë mbi 250 euro në raport me shërbyesit civil. Një psikolog që bën punën sociale më të rëndë se psikologu në shëndetësi që punon kanë dallim me pagë dikund rreth 260 euro po e zbërthej me euro sepse në shëndetësi e ka koeficientin psikologu 3.2 e në shërbimin civil e ka 2.15, mbi cilin parim të drejtësisë është bërë kjo dhe si kanë me dalë me bë publike këtë ngritje me thënë që kanë bërë diçka. Vërtetë mundemi me thënë më mirë një ligj i keq sesa pa ligj, por kjo nuk lenë me nënkuptu se ne duhet me u pajtu dhe do të pajtohemi me këtë diskriminim që po na bëhët si shërbyes civil.
FaktePlus: Kush është përgjegjës për këtë… dhe kur sipas jush duhet të informohen punonjësit për këtë çështje ?
Zymberi: Përgjegjës për këtë çështje është kryeministria në krye me kryeministrin që e kanë fillu këtë punë nga mbrapsht. Njëherë vendimin, pastaj hajt ta bëjmë ligjin, mandej duke i favorizuar sektorët e caktuar, duke vendosur gishtin se këta duhet ta kenë rrogën kaq sepse ndoshta do e qojmë drejtësinë në vend. Përkundrazi, ata që kanë me marr rroga edhe shumë më të mëdha kanë me i shtu apetitet edhe aq më shumë për me përfitu. Korrupsioni nuk ndalet me ngritje të pagave , këtë le ta huqin ata që mendojnë sepse nuk ka pagë që ka me mujt me ia ngi gushën atyre që janë mësu me vjedhë edhe me e zhvat. Korrupsioni ndalet duke i zgjedhur njerëzit e merituar në vendin e tyre të punës, duke i filtruar, jo ata të cilët kanë vepra dhe dyshohet se kanë vepra me i lënë me vazhdu punën me e bë ashtu qysh e kanë bë, sa të duash ngritja pagën atyre, kot është, por bëhet duke e vënë drejtësinë në vend , duke i trajtu të gjithë barabartë sepse tek e fundit administrate ka rol të veçantë në funksionimin e shtetit, asnjë sektor cilin do me marr pa e pas administratën funksionale nuk ka asgjë, pse mendon edhe shëndetësia mund të funksionojë pa administratën brenda për brenda efikase, arsimi ose cilido sektor tjetë, policia, gjyqësia krejt punë sektori i shërbimit civil ia përgatit gjykatësi ka më shqiptu, me lexu nenin edhe me shqiptu vendimin dhe kur e merr pagën katër fish më shumë, një me katër apo edhe një me pesë në kuadër të sektorit, një me tre normal ku mendon se mundet me pas vullnet ai shërbyes civil për me mujt me dalë nesër në punë me vullnet. Kjo nuk është drejtësi dhe parim i drejtësisë nuk i lejon këto gjëra, por që shpresojmë që në rend të parë shërbyesi civil nuk do ta pranojnë këtë trajtim degradues, ofendues dhe me vet faktin që nuk do ta pranojnë kemi edhe një shpresë që legjislatura e ardhshme që po vjen i kanë kuptuar gabime duke shpresuar edhe në numrin e tyre të rinj që janë dhe nga kjo na mban fakti, na mban shpresa e deputetëve që nuk kanë qenë pjesë e legjislaturave të kaluara, pazareve në Kuvend më shumë janë bërë pazare se sa është vënë drejtësia në vend. Me këtë ligj është bërë kontrabandim i koeficienteve, votoma ti mua kaq sektorin e shëndetësisë unë ta votoj sektorin e arsimit, kështu ka ndodhë, disa prej deputetëve na kanë premtu me çdo kusht që kemi me iu mbështet brenda Kuvendit, kurrë zëri nuk ia ka dëgju, pse e pan të fortit kah po vrapojnë tash çka me nga mas 20 mijë votave.
FaktePlus: Kush janë këta deputetë?
Zymberi: Nëse nisi me emër i kam shumë me i përmend, vetëm mundem me iu thënë shumë jazëk ju qoftë, e dinë ata saktë se kush janë, e dinë sa herë ka fol Mursel Zymberi me ta, sa herë e kanë rrejt se kanë me fol, kemi me ngrit zërin, më kanë rrejt. Në fakt e kanë rrejt masën edhe tash disa hiq nuk janë kuq me kërku prapë votën, por disa prej tyre se kanë marrë dhe nuk kanë me marrë kurrë atë votë.
FaktePlus: Trego kush janë këta deputetë?
Zymberi: Realisht, po du me ia lënë kohës, sepse ata disa u panë që më nuk munden të hyjnë në parlament e as nuk mund të hyjnë, por ishalla edhe të tjerëve nuk do iu jepet mundësia që mendojnë me kontrabandu me fatin dhe djersën e punëtorëve, sepse kjo është e dhimbshme ppr neve me dalë një njeri me fakultet e merr pagën me koeficient 1.85 e tjetri me një shkollë të mesme 2.5. Cila është drejtësia? A paska aq shumë rëndësi një sektor mbi sektorin tjetër atëherë po rrijmë edhe pa administratë.
FaktePlus: Deklaruat se po mbani shpresë tek qeverisja e ardhshme, a keni biseduar me ndonjë eksponent të qeverisë në ardhje dhe cili është qëndrimi i tyre për këtë ligj?
Zymberi: Kemi bisedu para se me u aprovu ky ligj me përfaqësuesit e Lëvizjes Vetëvendosje që tani priten ta kenë qeverinë, konkretisht me kryeministrin në ardhje Albin Kurtin, me Albulena Haxhiun, kam biseduar me udhëheqës që udhëheqin Lidhjen Demokratike të Kosovës, deputetët që kanë përvoja dhe Lëvizja Vetëvendosje edhe atëherë edhe tash ka shpreh pakënaqësi edhe e ka parë se cili është skandali i Kuvendit të Kosovës që e kanë bërë me këtë ligj dhe kanë shpreh gatishmërinë me e rishiku në sektorë të caktuar me bë amandamentim të këtij ligji dhe me e nivelizu pozitën e shërbyesit civil në raport me sektorë të tjerë. Tani kur e marrin pushtetin duhet me ia bë marifetin tash se nga opozita shpesh herë kanë thënë shumë gjëra tjera dhe tash kemi mundësi me ia pa marifetin Lëvizjes Vetëvendosje se çka do të bëjë me këtë ligj edhe po shpresoj që gjërat kanë me fillu për së mbari sepse ne mbetëm me shpresë deri tash dhe tash është krejt e fundit sepse edhe në popull më durimi është sos.
FaktePlus: Ju më parë keni paralajmëruar greva e protesta nëse nuk u plotësohen kërkesat për rritje sipas parimit pagë e njëjtë për pozitën e njëjtë. Kur mund t’i përdorini këto masa sindikale?
Zymberi: Parim më human se që kemi kërkuar nuk duhet ndryshe me thënë pagën e njëjtë për punën e njëjtë edhe ligji e thotë, por kjo nuk ka ndodhë në esencën e ligjit. E thash edhe më parë që për të njëjtën përgatitje dikush paguhet ndryshe e dikush ndryshe. Pakënaqësia është shumë e madhe dhe tash kur do t’i marrin pagat me ngritje në fund të dhjetorit unë jam shumë i bindur se si kanë me reagu shërbyesit civil, por sido që do të reagojnë unë jam në krye të sindikatës dhe do t’i mbështes edhe do t’i përfaqësojë fuqimisht. Jam i gatshëm me i mbështet deri në pikën e fundit në çdo formë të veprimit sindikal sepse vet ligji na e garanton edhe grevën edhe protestën.
FaktePlus: Nuk e përjashtoni mundësinë e këtyre dy veprimeve?
Zymberi: Absolut kjo nuk ka me u përjashtu dhe merreni me mend nëse administrata futet në grevë do ta paralizojmë shtetin. Ju kujtoj se kemi pas greva të arsimit po shteti ka funksionu, greva të shëndetësisë por shteti ka funksionu, e nëse vjen situata që shërbyesit civil, administrata e shtetit futet në grevë nuk do të ketë funksionim të parlamentit, të qeverisë, të ministrive dhe të komunave dhe ta shohim pastaj cili qenka roli i shërbyesve civil, që janë lënë në pozicionin gati të njëjtë me pastrues. Neve veç që nuk na thanë jeni pastrues të këtij shteti, por jo se kemi njerëz që kanë dhënë dhe japin kontribut aq të madh sa që është e turpshme të mos barazohet me nivelin e pagave me të tjerët.
FaktePlus: E përmendet çështjen që shërbyesit civil nuk janë njoftuar për koeficientin që e kanë, kemi biseduar me ministrin e Administratës Publike edhe ai ka deklaruar që është formuar Komiteti Ekzekutiv që është duke punuar në këtë drejtim dhe kjo çështje do të zgjidhet. Sa besoni që do të ndodhë kjo?
Zymberi: Fatkeqësisht ministri është shumë i ndershëm dhe mundohet me bë punën e tij, por fuqia e atij ministri duke e marrë parasysh partinë politike prej nga vjen, sepse ministrat ne i njohim vetëm me fuqinë e partisë politike, përkundër se është njeri shumë i mirë po mundohet me bë punën e vet po të tjerët vendosin, sepse edhe projektligji kur është bë për herë të parë nga kjo ministri dy herë rrugës u ndërru pa mbërri në qeveri që është më pak se një kilometër largësi. Është formu ai komitet ashtu siç ka thënë ministri, është duke punuar me presione të mëdha sepse vijnë njerëzit nga sektorë të caktuar dhe thonë ne dojmë me e pas kaq koeficientin sepse nuk është përdor ai parimi në fillim që e thamë pagë e njëjtë për punën e njëjtë apo të ngjashme, por është shkuar me shtytje dhe me forcë dhe ata e kanë presion të theksuar, kanë presion të madh dhe disa e bëjnë presionin me vend. Kemi shërbyes civil që punon po e marrim shembull në mjekësi ligjore me eksumime, me kufoma, me zhvarrojse dhe ku i kanë lënë me koeficient 1.65 apo 1.85, mjeku që punon me të e ka mbi 5,6 apo edhe 7 koeficientin krejt ky e bën punën, mjeku si ekspert e ka punën me shiku si rast edhe në këtë rast ky mbetet, ky nuk pranon unë kam bisedu me ta, me këtë pagesë nuk e bëjnë. Nuk jam kundër që me i ngrit pagat, sepse kënd do që ka me e përmend ndoshta dikush ka me u prek, po e them nuk jam kundër pse e kanë bërë pagën ata, mos t’i përmendi disa që kurrë nuk del as kurrfarë rreziku nuk e ka, e ka koeficientin 2.2 pse, sepse ka shku dikush që e ka një nip apo një daj deputet edhe i ka thënë që me bë kështu, si thash më herët kontrabandim i koeficientëve, ka shku mbi bazën e të fortit. Kuvendi iu ka nënshtru vullnetit të shefave edhe ka depërtu ligjin në masën qysh ka depërtu, por a kemi mundësi me e ndryshu, qeverisja e ardhshme me legjisltaturën kanë mundësi me bë punë të mira dhe besojmë dhe do të japim maksimumin. Por nëse ka me vazhdu avazi i asaj qeverisjes së kaluar le ta kenë me dije apelin tonë që në fillim, tash po iu them edhe pse ende nuk është formuar qeveria do ta kenë shumë vështirë me neve me funksionu, sepse u bënë 20 vite dhe nuk po njihet rezultati dhe puna jonë, e kjo po nënkupton që edhe 20 të tjera nëse kemi me bë reagimin me iu hap sytë dhe me iu thënë zgjohuni o milet se për kënd jeni duke shkelur ligjin dhe edhe për sa po doni me përfitu ju, kur e merr koston buxhetore se për sa mjete e kanë lënë 60 mijë shërbyes publik pat pare me i ngrit në nivelin e duhur, për neve 20 mijë shërbyes civil nuk paska , a është arsyetim një tender që e japin pa një konkurrencë të mirëfilltë aq edhe më shumë fish pare kanë mundur me i rezervu, sa pare shkun nëpër tendera, nëpër autostrada pa e ditur hiq./FaktePlus