Çfarë janë “bombat e pista”, arma sekrete që Rusia po i përdor në Ukrainë
Banorët e Bucha, një qytet në periferi të Kievit kanë raportuar se kanë gjetur me mijëra shigjeta të ngulitura në ndërtesa dhe makina. Këto shigjeta metalike, më pak se 3 cm të gjata ose siç njihen ndryshe “bomba të pista” janë shumë të pazakonta në luftën moderne.
Por pse Rusia po i përdor ato?
Ato u shpikën në Itali në fillim të viteve 1900 dhe u miratuan nga të gjitha palët gjatë Luftës së Parë Botërore. Shigjetat ishin zakonisht 12 cm të gjata me pendë dhe hidheshin njëkohësisht me dhjetëra ose qindra nga avioni.
Por ato rezultuan të paefektshme dhe u zëvendësuan nga bombat shpërthyese. Amerika më pas zhvilloi një gjeneratë të re, më vdekjeprurëse në vitet 1950, në një program të koduar me emrin Lazy Dog, raporton abcnews.al.
Një bombë prej 225 kg mund të lëshonte më shumë se 10,000 predha, secila e gjatë 44 mm. Ata kishin forcën goditëse të një plumbi dhe ishin të afta për të vrarë këdo që mund të shënjestronin.
Ndryshe nga bombat e tjera, “Lazy Dog” nuk shkaktonte shumë zhurmë. Në Vietnam, Amerika përdori gjithashtu shigjetat, të njohura si “Beehive rounds”. Pasi lëshoheshin, ato kishin aftësitë të shpërthenin menjëherë. Ka pasur histori të shumta të viktimave të cilat janë qëlluar me armë të tilla.
Sipas studimeve të ushtrisë amerikane tek kafshët, shigjetat pasi futen në trup shkaktojnë plagë të rënda. Ata gjithashtu mund të depërtojnë edhe më thellë duke prekur kockat. Në fillim të viteve 2000, një grup izraelit i të drejtave të njeriut u përpoq pa sukses të ndalonte përdorimin e tyre në Bregun Perëndimor.
Përpjekjet për t’i bërë të lejueshme bombat thërrmuese dhe minat tokësore në vend, duke miratuar ligje specifike ndërkombëtare kanë dështuar. Përveçse veprojnë si municone për të shmangur sulmet në rreze të shkurtër, këto armë kanë pak përparësi ndaj municioneve të ngjashme.
Dizajni origjinal i shekullit të 18-të të Henry Shrapnel, përbëhej nga topa metalikë, por në Luftën e Dytë Botërore shkencëtarët zbuluan se çdo bombë me një shtresë metalike me një trashësi të përshtatshme ishte vdekjeprurëse.
Neil Gibson i Fenix Insight, një konsulencë për asgjësimin e eksplozivëve, tha se në Bucha ishin përdorur “bombat e pista”. Artileria ruse zakonisht përdor predha copëzuese, të cilat janë efektive kundër një game më të gjerë objektivash, duke përfshirë ndërtesat dhe mjetet e lehta të blinduara.
Rusia mund të ketë lëshuar një numër të vogël të “bombave të pista” për qëllime mbrojtëse. Problemet e logjistikës mund të kenë nënkuptuar që shigjetat fillimisht u përdorën në mënyrë sistematike, pa dallim.
Ekziston mundësia gjithashtu që qëllimi të jetë thjesht terrorizimi./abcnews.al