Marrëdhëniet e komplikuara: Pse Izraeli mbështet Azerbajxhanin në konflikt me Armeninë?
Armenia dërgoi një demarsh të mprehtë diplomatike në Izrael dhe thirri ambasadorin në Tel Aviv. Arsyeja: Dorëzimi i armëve izraelite në Azerbajxhan, më saktësisht mjete ajrore pa pilot që kanë shkatërruar në mënyrë efektive tanket armene në konfliktin e Nago-Karabakut ditët e fundit.
Shumë bëjnë pyetjen: Pse Izraeli po bashkëpunon me shtetin prapa Turqisë? Nuk është nevoja të kujtohet se Ankaraja mbështet në mënyrë aktive Hamasin dhe palestinezët në konfliktin me Izraelin, ndërkohë që Presidenti Erdogan nuk i zgjedh fjalët kur flet për të drejtat e palestinezëve, Jeruzalemin, Xhaminë Al-Aqsa…
Sipas mediave arabe, në ditët e fundit të shtatorit, Izraeli dërgoi dy aeroplanë plot me armë në Azerbajxhan. Për më tepër, “aeroplanët azerbajxhanas, pa u fshehur nga askush, zbarkojnë në bazat tona ushtarake në shkretëtirën Negev”, shkruan gazeta izraelite Haaretz.
Bashkëpunimi ushtarak Azerbajxhan-Izrael nuk filloi dje: shteti hebre është një nga furnizuesit më të mëdhenj me armë për ushtrinë azerbajxhanase. Tel Aviv-i i shet Baku-së dronë, sisteme raketash me shumë lëshime, mortaja, pajisje komunikimi dhe shumë pajisje të tjera me vlerë qindra miliona dollarë. Dhe nuk ka asnjë pengesë për izraelitët që të ndalojnë furnizimin me armë, pasi ata nuk po shkelin asnjë detyrim.
Dhe çfarë i ofron Azerbajxhani shtetit hebre?
E para: Baku-ja furnizon Tel Avivin me 40 përqind të naftës së konsumuar nga izraelitët.
E dyta: ish-ministri i Mbrojtjes dhe Ministri i Jashtëm i Izraelit, Avigdor Lieberman shpjegoi se “Azerbajxhani është në udhëkryqin e tre perandorive – Persiane, Osmane dhe Ruse” dhe është e rëndësishme që Izraeli të ketë një shtet miqësor në këtë rajon – musliman, modern dhe laik”.
E treta dhe jo më pak e rëndësishmja: Marrëdhëniet komplekse azerbajxhanase-iraniane. Teherani nuk i ka harruar spekulimet për krijimin e një “Azerbajxhani të Madh”, i cili do të përfshinte Azerbajxhanin iranian, ndërsa Baku-ja kujton përpjekjet agresive të Ajatollahut për të islamizuar popullsinë e vendit të Kaukazit.
Kjo të çon në përfundim: Izraeli nuk e armatosi Azerbajxhanin për luftë kundër Armenisë, por kundër Iranit! Për një kohë madje kishte zëra se Azerbajxhani mund të bëhet një nga trampolinë për operacionin SHBA-Izrael kundër Republikës Islamike të Iranit. Baku-ja, natyrisht, mohon ekzistencën e bisedimeve të tilla dhe flet për mosndërhyrje në konfliktin midis Teheranit dhe Tel Aviv-it.
Situata në Lindjen e Mesme nuk është akoma aq e tensionuar sa që Presidenti i Azerbajxhanit Ilham Aliyev do të detyrohej të bënte një zgjedhje përfundimtare midis Iranit nga njëra anë dhe Izraelit me Shtetet e Bashkuara nga ana tjetër. Iranianët gjithashtu nuk po nguten të lëshojnë një ultimatum për udhëheqjen azerbajxhanase. Teherani tani nuk është në gjendje të kthejë një shtet zyrtarisht neutral në kufijtë e tij, në një armik të ri.
